سلول های بنیادی انسانی

سلول بنیادی (یاخته بنیادی)، سلولی است که به صورت تمایز نیافته در بدن یک موجود زنده وجود دارد. این سلول ها به دو صورت یاخته های بنیادی جنینی و بزرگسال یافت می شوند که هر دو نوع سلول ها، در زمینه پزشکی بازساختی و پیوند عضو بسیار ارزشمند هستند. همچنین، سلول بنیادی ممکن است که منشأ انسانی یا حیوانی داشته باشد. به طور مثال، hSC (یاخته بنیادی انسانی)، mSC (یاخته بنیادی موشی) و bES (یاخته بنیادی گوساله) از پرکاربردترین سلول های بنیادی در زمینه های تحقیقاتی و درمانی هستند. اگر برای شما هم سوال است که سلول های بنیادی چیست و در صورتی که تمایل دارید با کاربردهای سلول های بنیادی آشنا شوید، در ادامه مطلب پاسخ خود را خواهید یافت.

آشنایی با سلول های بنیادی

سلول بنیادی منبعی است که به بافت های مختلف بدن اجازه ترمیم و بازسازی را می دهد. این سلول ها در بیشتر بافت های بدن یافت می شوند اما دسترسی به بسیاری از آن ها بسیار دشوار است. به طور مثال، سلول بنیادی عصبی از غیرقابل دسترس ترین نوع سلول های بنیادی است، اما پیوند سلول های بنیادی عصبی می تواند در درمان و یا حتی نجات جان بسیاری از افراد تأثیر بسزایی داشته باشد. بنابراین، مطالعات اخیر به دنبال یافتن جایگزینی برای این سلول ها هستند. 

یکی از قدرتمندترین سلول های بنیادی که قدرت درمانی بسیار زیادی دارد، سلول بنیادی جنینی است. اما استفاده از این سلول ها در انسان با چالش بزرگی روبه رو است. این سلول ها در مراحل ابتدایی تکوین از جنین گرفته می شوند و بنابراین سلول های در دسترسی نیستند. ضمن اینکه برداشت این سلول ها از جنین انسان فرآیندی است که از لحاظ اخلاقی بسیار بحث برانگیز است. همچنین، پتانسیل بالای تکثیر و تمایز این سلول های بنیادی می تواند خطرات مربوط به سرطان زایی پس از پیوند به میزبان جدید را در پی داشته باشد. 

کاربرد سلول های بنیادی انسانی

تحقیقاتی که بر روی سلول های بنیادی انسانی در محیط کشت انجام گرفته است، نشان داده است که این سلول ها می توانند به انواع سلول های عصبی و سلول های تولید کننده انسولین تبدیل شوند که در درمان بیماری هایی مانند پارکینسون و دیابت مورد استفاده قرار می گیرند. 

یکی دیگر از کاربردهای سلول بنیادی انسانی، کاربرد آن در ترمیم و بازگرداندن عملکرد سلول های خونساز مغز استخوان است. این کاربرد در زمینه درمان بیماری هایی که اختلال در عملکرد سلول های خونساز عامل آنها است (مانند تالاسمی و هموفیلی) و نیز بازگرداندن عملکرد مغز استخوان در افرادی که به دلیل سرطان های خونی تحت شیمی درمانی قرار گرفته اند، اهمیت بسیار زیادی دارد. همچنین، کاربرد این سلول ها در درمان بیماری نقص ایمنی و خود ایمنی نیز تحت بررسی قرار دارد.

مطالعات اخیر به پتانسیل سلول های بنیادی انسانی در ترمیم پوست نیز اشاره داشته است.

اگرچه هنوز راه درازی تا امکان استفاده از سلول های بنیادی انسانی در درمان بیماری ها وجود دارد، علم پزشکی امروز هر روز بیشتر به استفاده از آن ها در درمان بیماری های لاعلاج و صعب العلاج امیدوار می شود. دانش روزافزون ما در خصوص پتانسیل و کاربردهای سلول بنیادی حتی منجر به ساخت سلول های بنیادی انسانی القا شده (hiPS) شده است که می تواند به عنوان جایگزینی برای hES مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، هر روزه لیست بیماری هایی که کاندید درمان با سلول های بنیادی هستند، گسترش بیشتری می یابد. افزایش دانش و تحقیقات ما در این حوزه زیست شناسی می تواند درک ما را از کاربردها و پتانسیل سلول های بنیادی ارتقا دهد که نتیجه آن پایان رنج بسیاری از بیماران می باشد.