ترک پوستی در بارداری و درمان خطوط روی شکم پس از زایمان

ترک پوستی در بارداری یا اسکار (Stretch mark)، خطوط ایجاد شده روی پوست، در اثر کشیدگی یا انقباض بیش از حد می باشند. ترک های پوستی از شایع ترین مشکلات بارداری هستند که حدود 90% افراد به آن مبتلا می شوند. در اکثر موارد، این ترک ها در دوران بارداری و به دلیل تغییرات ناگهانی و افزایش وزن سریع رخ می دهند. این ترک ها در برخی نقاط دارای برجستگی و فرورفتگی می باشند.

ترک پوستی در بارداری به دلیل پارگی لایه میانی پوست یا بافت زیرین در اثر کشش بسیار زیاد اتفاق می افتد، زیرا در اثر افزایش وزن، پوست بر روی توده ی بدنی ایجاد شده محکم کشیده می شود. می باشد. . ترک های پوستی مشکل جدی برای سلامت فرد باردار ایجاد نمی کند، گرچه از آنجایی که ظاهر افراد را تحت تاثیر قرار می دهد، بسیار ناخوشایند است. شکاف های پوستی در همه نواحی بدن ممکن است ایجاد شوند، اما در قسمت های زیر بیشتر از بقیه وجود دارند:

• شکم

• نواحی بالایی بازوها

• ران

• باسن

• سینه

استرچ مارک یا ترک پوستی در بارداری را می توان بر اساس نحوه ایجاد و ظاهر به دو گروه مختلف طبقه بندی نمود که عبارتند از:

• ترک های پوستی صورتی یا قرمز رنگ (Striae rubrae)

• ترک های پوستی سفید (Striae albae)

علت بروز ترک پوستی در بارداری 

به طور کلی دو عامل اصلی در بروز استرچ مارک یا ترک های پوستی دخیل هستند که شامل:

• افزایش هورمون های غدد فوق کلیه

• کشیدگی پوست در اثر افزایش وزن ناگهانی

ترک پوستی در بارداری اغلب در ماه ششم یا هفتم و زمانی که جنین رشد قابل توجی دارد ایجاد می شود، البته لازم به توضیح است که برخی افراد بیشتر از بقیه مستعد بروز چنین تغییراتی هستند که عبارتند از:

سابقه بارداری چند قلویی یا جنین هایی با وزن زیاد

نوسانات شدید وزن

ابتلا به سندرم مارفان

سابقه خانوادگی در بروز ترک های پوستی

مصرف داروهای کورتیکواستروئیدی

بیماری های مرتبط با ترک پوستی

علاوه بر ترک پوستی بارداری، گاهی این خطوط و شکاف های روی پوست، بدون علت خاصی ایجاد می شوند که ممکن است به دلیل وجود بیماری در بدن باشد. در این شرایط باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نمود. از جمله بیماری های مرتبط با ترک های پوستی می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سندرم کوشینگ

• سندرم اهلرز-دانلوس

• بیماری مزمن کبدی

• بی اشتهایی عصبی

• سندرم مارفان

از سوی دیگر، برخی از بیماری ها مانند آنتودرما و سودوکسانتوما الاستیکوم نیز، ممکن است ضایعاتی را روی پوست فرد ایجاد کنند که شبیه ترک های پوستی به نظر می رسد.

راه های جلوگیری از ایجاد خطوط روی پوست و راه های درمان ترک پوستی در بارداری

• ماساژ پوست بدن با روغن

ماساژ پوست در نواحی مختلف بدن مانند باسن، شکم و سینه، یکی از بهترین روش ها برای درمان ترک‌های پوستی، بعد از بارداری است. ماساژ ملایم می تواند به بهبود جریان خون در پوست کمک کند. برای انجام این کار می توان کف دست را به مقداری روغن آغشته نموده و نواحی که دچار ترک هستند را ماساژ داد. دوش آب گرم، برای افزایش جذب روغن و بهبود سریع تر بسیار موثر است.

• آب رسانی و هیدراته نگه داشتن بدن در طول بارداری

یکی از روش های درمان ترک پوستی در بارداری ، نوشیدن مقادیر کافی از آب و هیدارته نگه داشتن بدن است که در بهبود سلامت پوست بسیار موثر می باشد.

• استفاده از مرطوب کننده ها

مرطوب کننده ها یکی از اجزای مهم مراقب های پوستی هستند که در حفاظت از لایه بیرونی پوست و خاصیت ارتجاعی بسیار موثرند. البته بهتر است از مرطوب کننده های طبیعی که فاقد اسانس هستند، استفاده شود.

• ورزش کردن 

تمرینات ورزشی منظم یکی از راه های موثر درمان ترک پوستی در بارداری است. ورزش‌های سبک، مانند پیاده‌روی و یوگا می‌توانند عضلات باسن، ران ‌ها و شکم را تقویت کنند (مناطقی که علائم ترک های پوستی اغلب در آنها ظاهر می‌شود). تقویت این ماهیچه ها به سفت شدن پوست کمک کرده و باعث بهبود سریع تر ترک های پوستی می گردد.

با وجود اینکه ترک های پوستی هیچ خطری برای سلامت فرد ندارند اما می تواند بر روحیه افراد تاثیر منفی داشته باشد. اغلب خانم ها پس از زایمان، به دنبال راهی برای درمان ترک های پوستی خود هستند که در این قسمت به معرفی انواع مختلف درمان ترک پوستی می پردازیم.

• استفاده از کرم های پوستی حاوی رتینوئید

کرم رتینوئید یک داروی موضعی است که حاوی ویتامین A می باشد. در صورتی که فرد به تازگی دچار ترک هی پوستی شده است، ظاهر پوست ممکن است پس از استفاده از رتینوئیدها با سرعت بیشتری بهبود یابد. این کرم ها به منظور بازسازی کلاژن در پوست و برطرف کردن لک ها و ترک ها مورد استفاده قرار می گیرد. اگر در دوران های بارداری یا شیردهی هستید، در مورد این روش درمانی با پزشک خود مشورت کنید، زیرا اکثر پزشکان معتقدند، این مواد ممکن است برای جنین یا کودک عوارضی داشته باشند، پس بهتر است در دوران بارداری و شیردهی مصرف نشود و پس از آن مورد استفاده قرار گیرد.

• لیزر درمانی

امروزه یکی از روش های درمان ترک های پوستی پس از بارداری، استفاده از لیزر درمانی است که در بهبود ترک های پوستی موثر است.

• اسید گلیکولیک

استفاده از کرم های حاوی اسید گلیکولیک و لایه بردار های شیمیایی از دیگر روش های درمان ترک پوستی در بارداری است.توجه به این نکته حائز اهمیت است که این روش ها تنها به درمان ترک های پوستی پس از زایمان کمک می کند، اما نمی تواند در زمینه پیشگیری از آنها نقشی داشته باشد.